Pszczyna – Perła Księżnej Daisy

16.12.15

Pszczyna leży na Wysoczyźnie Pszczyńskiej, będącej północnym skrawkiem Kotliny Oświęcimskiej, a najbliższe góry, czyli Beskid Śląski, znajdują się w odległości 20 km od niej, więc blisko. Przez wielu nazywana jest „Perłą Górnego Śląska” i faktycznie na to miano zasługuje. Średniowieczny układ miasta, oraz jego zabytki, z których Pałac Pszczyński należy do najpiękniejszych w Polsce, wkomponowane są w tereny parkowe i leśne. W pobliżu starówki znajduje się „Pokazowa zagroda żubrów”, gdzie można obejrzeć te piękne zwierzęta, oraz dowiedzieć się jak współcześnie trafiły do Pszczyny, Białowieży i w Bieszczady. W „Skansenie – Zagroda Wsi Pszczyńskiej” poznamy codzienne życie prostych ludzi żyjących na pograniczu Śląska i Małopolski, a najstarsze obiekty, które tam się znajdują, mają już ponad 200 lat.
Pszczyna w czasach pierwszych Piastów należała małopolskiego Księstwa Oświecimskiego, a jej nazwę można wywieźć od staropolskiego słowa słowa „pleso” (jezioro), lub od słowa jeszcze bardziej zbliżonego do obecnego brzmienia miasta, czyli „plszczyna” (miejsce podmokłe). Osada została założona na dawnym szlaku handlowym biegnącym z Rusi w stronę Bramy Morawskiej, a w miejscu, gdzie trakt przekraczał Pszczynkę powstał umocniony gródek, który powoli rozrastał się w większy organizm. W XII wieku Księstwo Oświęcimskie, wraz z Pszczyną, przeszło pod władanie Piastów Śląskich, a z 1303 roku pochodzi pierwsza wzmianka o mieście, mówiąca o kasztelanie Welisławie. Jak wszystkie księstwa śląskie, także i Księstwo Oświęcimskie, po hołdzie lennym na początku XIII wieku, przeszło pod panowanie czeskie. W kolejnych wiekach miastem władali czescy Przemyślidzi, węgierski ród Thurzonów, śląscy Promnitzowie, wreszcie pruskie rody Anhalt-Kothen i niemieckie Hochberg.
W 1891 roku doszło do małżeństwa Hansa Heinricha XV Hochberga z Walijką Marią Teresą Oliwią Cornwallis-West, zwaną popularnie Daisy. Księżna była osobą ciepłą i rodzinną, nie mogła wkomponować się w przepych, oraz sztywną etykietę Zamków w Książu Wielkim i Pszczynie, należących do Hochbergów. Małżeństwo nie było udane – jak wspomina na kartach pamiętników – natomiast, nie miało wpływu na szeroką działalność charytatywną księżnej. Urządzała koncerty, przedstawienia teatralne i szopki bożonarodzeniowe, na których zbierano pieniądze dla ubogich. Opiekowała się sierocińcem dla dzieci i robotników, oraz przychodnią i szkołą w Wałbrzychu. Dbała o śląskie koronczarki zakładając bezpłatne szkoły, sklepy i promując ich wyroby na dworze cesarskim. Podczas I wojny światowej pomagała rannym żołnierzom jako pielęgniarka Czerwonego Krzyża, a swoje posiadłości udostępniła jako szpitale. W 1922 roku doszło do rozwodu księżnej Daisy z księciem Hochberg. Początkowo mieszkała w Londynie, a od 1935 roku w Książu Wielkim, jednak wtedy była już mocno schorowana. Zmarła w 1943 roku w Wałbrzychu, a pochowana została w mauzoleum rodzinnym, lecz po wielu tragicznych zawieruchach, miejsce pochówku zostało doszczętnie zniszczone. Pozostała pamięć o dzielnej i pięknej kobiecie, a jednym z jej przejawów jest Ławeczka Księżnej Daisy na pszczyńskim rynku. Każdy kto poznał niezwykłe dzieje księżnej, na pewno usiądzie na ławeczce, by wspólnie z nią pomilczeć o dawnych czasach.

 

powrót