Przemyśl – miasto świątyń

Przemyśl położony jest jak Rzym na siedmiu wzgórzach i jest jednym z najstarszych miast Podkarpacia. Panorama miasta należy do najpiękniejszych w Polsce, bowiem ponad zabytkowymi kamieniczkami wznoszą się liczne wieże świątyń i baszta zamkowa. Tereny nad Sanem, gdzie znajduje się obecne miasto, opanowane zostały przez plemię Lędzian, których to książę Przemysł-Lestek I założył w VII wieku gród, znajdujący się w obszarze piastowskich wpływów. Według legendy podczas jednego z polowań ustrzelił niedźwiedzicę, która do dziś znajduje się w herbie miasta, oraz dumnie stoi na przemyskim rynku. Zresztą sam rynek jest nieco dziwny: pochyły, bez zachodniej pierzei i ratusza, za to odpoczywa na nim uśmiechnięty Dzielny Wojak Szwejk. W kolejnych wiekach ziemia przemyska przechodziła pod panowanie Państwa Wielkomorawskiego, Węgrów, Rusi Kijowskiej, a za sprawą Bolesław Chrobrego od 1018 roku stał się częścią Polski. W kolejnych wiekach ponownie trafił pod władzę Rusi Kijowskiej, a ostatecznie przyłączony do Polski został za czasów Kazimierza III Wielkiego. Pamiątki barwnej historii odnajdziemy niemal na każdym kroku. Na wzgórzu wznosi się Zamek Kazimierzowski, którego początki sięgają XI wieku, a renesansowa bryła pałacu posłużyła za wzór, gdy budowano obserwatorium astronomiczne na Popie Iwanie w Czarnohorze. Ciekawostka jest to, że działa tutaj najstarszy w Europie teatr amatorski, czyli założone w 1869 roku Towarzystwo Dramatyczne „Fredreum”. Niemal z każdego miejsca dostrzeżemy wysoką wieżę Archikatedry Przemyskiej pw. Wniebowzięcia NMP i św. Jana Chrzciciela, w prezbiterium, której znajdują się fundamenty późnoromańskiej rotundy, a przebudowanej w barokowym stylu przez biskupa Aleksandra Antoniego Fredrę herbu Bończa. Niezwykłe wrażenie robi potężny Kościół Franciszkanów pw. św. Marii Magdaleny i MB Niepokalanej, przed fasada którego znajdują się trzy rzeźby Najświętszej Maryi, bł. Dunsa Szkota i św. Idziego, a we wnętrzu od XVI wieku przechowywane są relikwie św. Wincentego z Saragossy, patrona Przemyśla. Obok kościołów katolickich stoją Cerkwie Bizantyjsko-Ukraińskie, Cerkwie Prawosławne i Synagogi – w sumie kilkanaście obiektów sakralnych, a samo miasto jest siedziba dwóch arcybiskupstw: rzymskokatolickiego i greckokatolickiego. Miłośników czasów galicyjskich zainteresuje historii budowy i obrony Twierdzy Przemyśl, która była jednym z najpotężniejszych szańców militarnych I wojny światowej, a pełniący tam służbę wojskowa lekarz, Węgier Robert Barany w 1914 roku otrzymał Nagrodę Nobla. Przemyśl to Polska stolica fajek, oraz dzwonów, a piękna ich kolekcja znajduje się w Wieży Zegarowej. Z miastem związany był Kornel Makuszyński, niesforny ponoć uczeń, a także Henryk Sienkiweicz, którego zainspirował stolnik przemyski Jerzy Wołodyjowski, przy tworzeniu słynnego Małego Rycerza – Pana Michała. Warto zatopić się tym mieście, warto w nim trochę „przemyśleć” to i owo, albo tak po prostu podziwiać jego piękno.

powrót